Emisyon Ticareti ve Piyasa Bazlı Tedbirler
Avrupa Birliği'nin Kasım 2017 tarihinde verdiği karara göre; Uluslararası Denizcilik Sektörü, CO2 emisyonları için taahhüt edilen daha geniş bir revizyonun parçası olarak, mevcut AB Emisyon Ticaret Sistemine (ETS) dahil edilmeyecek. 2017 yılı boyunca, AB üye devletleri, Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Komisyonu arasında geçen yoğun müzakerelerin sonrasında alınan bu önemli karar, çok iyi bir gelişme olarak karşılandı.
Avrupa Topluluğu Armatörler Birliği(ECSA) ile birlikte Uluslararası Deniz Ticaret Odası (ICS), AB limanlarına uğrak yapan tüm gemiler için bayrak ayırt etmeksizin bölgesel AB Emisyon Ticaret Sistemi'nin uygulanmasının, tümüyle uygunsuz olacağını ve ciddi piyasa bozulmalarına yol açabileceğini sürekli olarak savundu. Birçok gemi AB sisteminin uygulamalarına daha az maruz kalmak için, AB dışındaki limanlara(Brexit sonrası İngiltere limanları dahil) yönelecek, ayrıca ETS'nin tek taraflı uygulamaları, birkaç yıl önce ETS'nin AB tarafından uluslararası havacılıkta uygulanma denemesinin başarısızlıkla sonuçlandığındaki gibi Çin ve diğer Asya ülkeleri ile ticari anlaşmazlıklara yol açabilir.
Denizcilik endüstrisinin Piyasa Bazlı Tedbirlerle (Market Based Measures – MBM) gerçekleştirilebilecek gerçek CO2 azaltımlarına dair kuşkularına rağmen, bu tartışmanın yapılabileceği tek uygun yer IMO'dur. Ama güç üretimi, çelik ve çimento imalatı gibi ağır endüstriler için tasarlanmış bir sistem olan Emisyon Ticareti Uygulamasının, denizcilik sektörü gibi çoğunluğu küçük ve orta boyutlu işletmeler olmak üzere binlerce şirketi içinde barındıran bir sektörde, uygulanması çok daha karmaşık olacaktır. Potansiyel olarak dahil olan pek çok şirketin AB dışında olduğu göz önünde bulundurulduğunda, bu durum aynı zamanda Avrupa Komisyonunun ETS sistemini reforme etmek için zorlu çabalarını gerektirecek. Çünkü kuruluşundan bu yana ETS, ciddi anlamda emisyon üreten endüstrileri, faaliyetlerini başka yerlere taşımaya teşvik etmek dışında emisyonları azaltmak için çok az şey yapmıştır.
Ancak, AB'nin bu kararı ile, IMO'nun üzerindeki baskılar azalmamaktadır. AB'nin politik anlaşma koşullarının, bölgesel Piyasa Bazlı Tedbirlerden (MBM) devamlı muafiyetin ancak, IMO'nun bir çeşit alternatif tedbiri 2023'e kadar kabul etmesine bağlı olmasından anlaşıldığı üzere AB, küresel bir MBM'nin olması gerektiğine inanıyor. Ayrıca Avrupa Komisyonu'ndan, IMO tarafından kaydedilen gelişmeleri, Avrupa Parlamentosu'na ve AB Üye Devletlerine yıllık rapor olarak sunması istenecek. Bunun anlamı ise herhangi bir zamanda Avrupa Komisyonu, gelişmelerin yetersiz olduğunu düşündüğü zaman tek taraflı tedbirleri savunmak zorunda kalabilir. Bununla birlikte AB'nin 2017'deki kararı, Piyasa Bazlı Tedbirlerin (MBM) denizcilik sektörüne uygunluğunun veya uygulanmasının görüşülmesi konusunda en iyi forumun IMO olduğunu onayladığını gösteriyor.
Sektörün, emisyon ticareti hakkındaki çekincelerine rağmen ICS, AB üyesi olmayan ülkelerin karbon vergilerini ve ETS sistemini politika aracı olarak kurduklarının farkındadır. Trump yönetiminin iklim değişikliği konusundaki Paris Anlaşması'na karşı muhalefetine rağmen birçok A.B.D. eyaleti, tek bir Kuzey Amerika Ticaret Sistemi oluşturmak için Kanada'nın civar bölgelerine bağlı karbon piyasaları kurdu. Ayrıca özellikle Çin ve Asya'daki birçok devlet, Emisyon Ticaret Sistemleri kuruyor. Yabancı bayraklı gemilere, limanları ziyaretleri sırasında bahse konu karbon vergilerinin ve ETS sisteminin zorunlu olarak uygulanması gibi önerilerin önüne geçilmesi için IMO'nun denizcilik sektöründen kaynaklanan karbon emisyonları konusunda ilerleme kaydetmesi hayati önem arz ediyor.
ICS, farklı teknik tedbirlere ve yeni yakıtların geliştirilmesine odaklanılarak denizcilik sektöründen kaynaklanan karbon emisyonlarının azaltılması konusunda politikacıların çok daha büyük başarılar elde edebileceğini iddia etmeye devam ediyor. Bölgesel ETS sistemlerine katılmak ile karşılaştırıldığında, küresel yakıt vergileri armatörlerin büyük çoğunluğu tarafından açıkça tercih edilebilir, sonuç olarak IMO'nun Piyasa Bazlı Tedbirlerin (MBM) gerçekten Uluslararası Denizcilik Sektörü için gerekli olduğuna karar vermesi gerekiyor.
Kaynak: ICS 2018 Broşürü