İstanbul ve Marmara, Ege, Akdeniz, Karadeniz Bölgeleri (İMEAK) Deniz Ticaret Odası’nın (DTO) Ağustos ayı Meclis Toplantısı, 28 Ağustos 2025 Perşembe günü yapıldı.

Oda Meclis Salonu’nda, Meclis Başkan Yardımcısı Emin Eminoğlu başkanlığında gerçekleştirilen toplantıda, gündemdeki maddeler değerlendirildi. 

İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran yaptığı konuşmaya, Oda’nın 43. kuruluş yıldönümünü kutlayarak başladı.  26 Ağustos 1982 yılında, 744 deniz tacirinin attıkları adımla başlayan yolculuğun, yıllar içinde sürekli artan başarılarla devam ettiğine dikkat çeken Tamer Kıran, “Malumunuz, son yıllarda yaşanan küresel ekonomideki dalgalanmalar, bölgesel savaşlar, gerilimler ve çevresel baskıların yanı sıra özellikle iklim değişikliği ve yarattığı sorunlar nedeniyle küresel deniz taşımacılığı sektöründe kuralların yeniden yazıldığı bir dönemden geçiyoruz. Türk denizciliğinin yeni Dünya düzenine adapte olması, sektörümüzün küresel ölçekteki dönüşüm ve rekabet karşısında daha güçlü bir konuma ulaşması için süreci doğru yönetmek ve sağlam adımlarla geleceği birlikte inşa etmenin en temel hedefimiz olduğunu belirtmek isterim.” diye konuştu.

Tamer Kıran, başta denizciliği Türklere büyük ülkü olarak gösteren Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere Deniz Ticaret Odası’nı kuran, Türk denizciliğine büyük hizmetleri geçmiş bütün büyükleri hürmetle andı, ebediyete irtihal edenlere Allah’tan rahmet, hayatta olanlara sağlık ve mutluluklar diledi.    

Ağustos ayındaki önemli jeopolitik gelişmelere dikkat çeken Tamer Kıran, Rusya ve Ukrayna arasında üç yılı aşkın süredir devam eden savaşın sona erdirilmesi amacıyla ABD Başkanı Donald Trump’ın girişimlerinden bahsetti. Trump’ın, önce Alaska’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir zirve yaptığını, ardından Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski ve Avrupalı liderler ile Washington’da buluştuğunu belirten Tamer Kıran, “Ancak her ne kadar kalıcı barış için önemli adımlar atılmış olsa da bunun hemen gerçekleşmesinin çok da kolay olmadığını hep birlikte gözlemliyoruz.” dedi.

Rusya ve Ukrayna’nın, Türkiye açısından önemine dikkat çeken Tamer Kıran, “Savaş öncesi dış ticaretimiz incelendiğinde en fazla ithalat ve ihracat yaptığımız ülkeler sıralamasında bu iki ülkenin en üst sıralarda yer aldığını görüyoruz. Bölgemizin ve dünyanın güvenliğine ciddi bir tehdit teşkil eden iki ülke arasındaki bu savaşın bir an önce sonlanması, Karadeniz’de barışın yeniden tesisi en büyük temennimiz” diye konuştu. 

Diğer taraftan 8 Ağustos’ta ABD Başkanı Trump’ın girişimiyle düzenlenen barış zirvesinde, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Paşinyan Beyaz Saray’da bir araya geldiğini hatırlatan Tamer Kıran, üçlü Zirvenin ardından Aliyev ve Paşinyan’ın, iki ülke arasında "barış için yol haritası" olarak tanımlanan ortak deklarasyona imza attığını kaydetti. 

Anlaşmanın önemli konularından birisinin şüphesiz Zengezur koridoru olduğunu belirten Tamer Kıran, Azerbaycan'ın bu koridor vasıtasıyla Nahçıvan'a tam erişim sağlamasının söz konusu olduğunu belirtti. Kıran, “Böylece birçok ülke kamuoyunda tartışmalara da yol açan Zengezur koridorunun geleceği, bunun Türkiye ve dünya ticaretini ne yönde etkileyebileceği önümüzdeki dönem dikkatle takip edilmesi gereken önemli başlıklar arasında yerini almış oldu.” dedi. 

Küresel piyasaları uzun süredir meşgul eden Trump tarifelerinde yavaş yavaş sona yaklaşıldığını da belirten Tamer Kıran, Ağustos ayı ile ABD’nin birçok ülkeye uygulayacağı tarife oranlarının da netleşmeye başladığını söyledi.

Avrupa Birliği’ne uygulanan tarife oranı %15’lere düşürülürken, NAFTA bölgesinde Meksika’ya uygulanan tarife %25, Kanada’ya uygulanan tarifeni %35 seviyesinde açıklandığını belirten Kıran, Çin’e yönelik son tarifelerin %30 olmakla beraber yeni anlaşma için sürecin 90 gün daha uzatıldığını kaydetti. 

Tamer Kıran, Türkiye açısından rekabette önemli olan Vietnam, Tayvan gibi ülkelere uygulanan tarife oranlarının % 19-20 arasında değiştiğini, BRICS ülkelerinden Brezilya ve Hindistan’a da %50 vergi oranları konduğunu belirtti.  

Tamer Kıran, ülkemize döndüğümüzde, rekabette yaşanan sorunların başta sanayi olmak üzere ekonominin birçok kesiminde hissedilmeye devam ettiğini, ihracat ile turizmde de zorlanmanın artmış göründüğünü kaydetti. 

Enflasyon verilerinin ise son 1-2 ayda beklentilerin altında kalarak Merkez Bankası’nın faiz indirim sürecini başlatmış bulunduğunu belirten Tamer Kıran, şunları söyledi:

“Merkez Bankası politika faizini %46’dan 43’e indirirken, önümüzdeki süreçte de bunun devam edeceğine dair sinyalleri arttırdı. Bu arada Merkez Bankası enflasyon raporunu açıkladı ve %5’lik ana hedefin yanına önümüzdeki üç yıl için ara hedefler koydu, tahmin aralıkları açıkladı. Bu yıl sonundaki enflasyon tahmini % 25 -29 bandında açıklanırken, gelecek yıl % 13 -19 bandına çekildi. Enflasyon ile mücadelenin yeni ve belki daha zorlu bir aşmasına geldiğimizi unutmadan başta maliye politikası olmak üzere eldeki tüm araçları güçlü bir şekilde kullanmaya devam etmenin önemi daha da artmış bulunuyor.” 

Küresel denizyolu taşımacılığının ABD ticaret politikası ve jeopolitik riskler etrafında baskı altında kalmaya devam ettiğini belirten Tamer Kıran, küresel denizyolu taşımacılığının 2025 yılında ton bazında yıllık %0,1 ile kısıtlı artarak 12,7 milyar ton seviyesinde gerçekleşmesi ve ton-mil bazında yıllık artışın %0,6 olması öngörüsünün hakimiyetini sürdürdüğünü bildirdi.    

Ağustos ayında denizcilik sektörünü yakından ilgilendiren önemli gelişmelere dikkat çeken Tamer Kıran,  1 Ağustos’ta, “Deniz Kıyı Alanları Tekne İmal ve Çekek Alanlarının, Bağlama ve Barınma Yerlerinin Belirlenmesi, Mapa-Şamandıra Noktaları ve Sayılarının Belirlenmesi ile Kurulumu İçin Fizibilite Raporu Hazırlanması İşine Ait Protokolü”,  Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü ile imzaladıklarını kaydetti. 

Protokol ile özellikle kontrolsüz şekilde bağlanan teknelerin ve rastgele demir atan gezi ve tur teknelerinin yarattığı düzensizliğin önüne geçilmesi hedeflendiğini belirten Tamer Kıran, yapılacak çalışma sonucunda Marmara, Ege ve Akdeniz kıyılarında tekne imal ve çekek alanlarının, bağlama ve barınma yerlerinin ve mapa-şamandıra sistemlerinin kurulabileceği bölgelerin belirlenmesi amacıyla fizibilite raporu hazırlanacağını söyledi.  

Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) Deniz Çevresini Koruma Komitesi’nin (MEPC) Ekim ayında gerçekleştirilecek Olağanüstü Toplantısında, denizcilik sektörünü yakından ilgilendiren IMO Net Sıfır Çerçevesi tasarısı oylanacağını hatırlatan Tamer Kıran, bu düzenlemenin, gemilerden kaynaklanan sera gazı emisyonlarını fiyatlandırarak düşük ya da sıfır emisyonlu yakıtlara geçişi hızlandırmayı hedeflediğini kaydetti. 

Ancak bu tasarının gemi sahipleri ve işletmecilerine ciddi ek yükler getireceğinin öngörüldüğüne dikkat çeken Tamer Kıran, “Tasarı kabul edilirse, IMO Net Sıfır Fonu’nda yılda 10-30 milyar dolar civarında bir kaynağın toplanması beklenirken, bu fonun nasıl kullanılacağı henüz net değil. Sonuç olarak, önümüzde maliyetleri yüksek ama stratejik açıdan fırsatlar da barındıran bir süreç var. Bu süreci doğru adımlar, güçlü temsil ve etkin fon kullanımı ile yönetebilirsek, Türk denizciliğinin yeşil dönüşümünde önemli avantajlar elde edebiliriz.” diye konuştu.

Tamer Kıran, IMO MEPC toplantısında gündeme alınacak MARPOL Sözleşmesi Ek-VI'da yapılması planlanan değişikliklere ilişkin Oda görüş ve önerilerini de Denizcilik Genel Müdürlüğü’ne ilettiklerini söyledi. 

Balıkçıların umutla bekledikleri Eylül ayının geldiğini, su ürünleri avcılığı yeni sezonunun 1 Eylül’de tüm denizlerimizde, 15 Eylül tarihinde ise Akdeniz’de başlayacağını belirten Tamer Kıran, yeni sezonunun tüm balıkçılar için hayırlı olmasını dilerken, şunları söyledi:

“Sezona başlarken, İstanbul Boğazı ve Marmara Denizinin Boğaza yakın bölgelerinde avlanan balıkçılarımızın yıllardan beri yaşadığı ve gündeme getirdiği en önemli sorunlarından biri olan, yakaladıkları balığı karaya çıkarma noktası ihtiyacını çözmüş olduğumuzun da müjdesini sizinle paylaşmak isterim. Balıkçılarımız bundan sonra avladıkları balığı, avlanma yerlerine çok yakın bir mesafede olan Zeyport limanından çıkarabilecekler. Bu imkanı sağlamamızda emeği geçen Sayın Valimiz ve Tarım İl Müdürümüze teşekkür ediyorum.” 

Odamızın, Muğla Büyükşehir Belediyesi iş birliğiyle bu yıl ilk kez 15-19 Ekim tarihleri arasında Bodrum’da “Bodrum Boat Show” Fuarı’nı düzenleyeceğini hatırlatan Tamer Kıran, açılışa az bir zaman kala hazırlıkların son hızıyla sürdüğünü bildirdi.  

“İnşallah Akdeniz çanağında uzun yıllardan beri düzenlenen benzeri prestijli fuarlar seviyesinde bir fuar düzenlemenin çabası içindeyiz” diyen Tamer Kıran, fuarın, Bodrum’un uluslararası alanda tanıtımını güçlendirmesinin yanı sıra bölge ekonomisi ve turizmine büyük katkı sağlayacağını düşündüklerini belirterek, 15 Ekim Çarşamba günü yapılacak açılış törenine tüm Meclis üyelerini davet etti. 

Büyük Zafer’in 103. yıldönümünü de kutlayan Tamer Kıran, Cumhuriyetimizin kurucusu, Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Atatürk başta olmak üzere silah arkadaşlarını saygı ve minnetle andı, tüm şehitlerimize Allah’tan rahmet diledi. 

Toplantıda, Odamız Ekonomi Danışmanı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, "Türkiye ve dünya ekonomisi; göstergeler ve gelişmeler" konulu sunum yaptı.

Odamız Sürdürebilirlik Komisyonu Başkanı Serdar Akdemir, meclis üyelerine “Sürdürülebilirlik Bülteni” hakkında bilgi verdi, Kasım ayında Odamız tarafımdan düzenlenecek “2. Denizcilikte Yeşil Dönüşüm Zirvesi”ni duyurdu.  

Koster Armatörleri ve İşletmecileri Derneği (KOSDER) Yönetim Kurulu Başkanı Neslihan Torlak Gönençer, üyelerinin son zamanlarda limanlarda yaşadığı sorunlara dikkat çekti. 

Toplantı, Meclis Üyelerinin dilek ve görüşlerini dile getirmesinin ardından sona erdi.