-İMEAK Deniz Ticaret Odası Haziran Ayı Meclis Toplantısı Video Konferans Yöntemiyle Yapıldı

-Toplantıya, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank Katıldı  

-Mustafa Varank:

-“Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile KOSGEB Kredi Faiz Desteği Yönetmeliğinde değişiklik

yaptık. Projenin ilk yılında 10 kosteri destekleyip, deniz ticaret filomuzun güçlendirilmesi

projesine başlayacağız”

-DTO Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran:

“-Koster filomuzun yenilenmesi için çıkarılan karar önemli imkanlar sağlıyor. Son olarak

Odamız kredinin kullanılma kriterlerini sektörün görüşünü alarak KOSGEB Başkanlığına

yazı ile bildirmiştir.”

-“Denizcilik sektörü adına Sayın Cumhurbaşkanımız başta olmak üzere, Sanayi ve

Teknoloji Bakanımıza ve KOSGEB Başkanlığında düzenlemeye emeği geçenlere teşekkür

ediyoruz”

İstanbul ve Marmara, Ege, Akdeniz, Karadeniz Bölgeleri (İMEAK) Deniz Ticaret Odası’nın (DTO) Haziran ayı Meclis Toplantısı, 7 Haziran 2020 Salı günü, Koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle video konferans yöntemiyle yapıldı. Toplantıya, Sanayi ve teknoloji Bakanı Mustafa Varank ile Bakan Yardımcıları Dr. Çetin Ali Dönmez ve Mehmet Fatih Kacır katıldı.

İMEAK DTO Meclis Başkanı Salih Zeki Çakır başkanlığında gerçekleştirilen toplantıda konuşan Bakan Mustafa Varank, COVID-19 salgını sürecinde, ekonomik gücüyle övünen ülkelerin salgını yönetmekte aciz kalırken, uluslararası kuruluşların da yaraları sarmaya yönelik kapsamlı bir yaklaşım geliştiremediğini kaydetti. Bu dönemin kazananlarının kendi kendine yetebilen, alt yapıları ve kurumsal kapasiteleri güçlü ülkeler olduğunu belirten Mustafa Varank, Türkiye’nin bu küresel krizde başarılı bir sınav verdiğini söyledi.

Salgın sürecinde Türkiye’nin sağlık alanında ürettiği ürünler hakkında bilgiler veren Varank, “Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde attığımız adımlar sayesinde pek çok ülkeden pozitif yönde ayrıştık. Sağlık tedbirleriyle birlikte ekonomik tedbirleri de eş zamanlı bir şekilde uyguladık. Tüm dünyada fabrikalar kapatılırken, ülkemizde üretimin durmaması yönünde çalışmalar yaptık. İstihdam, finansman ve sosyal yardım alanlarında benzersiz politikaları hayata geçirdik. Yurt içi sanayimizin yetkinlikleri sayesinde ihtiyaç duyulan her ürüne kolayca erişebildik. Bunun da ötesinde sağlık endüstrisinde inovatif ürünler geliştirerek ‘küresel rekabette biz de varız’ dedik.” diye konuştu.

TSE’den COVID-19 Güvenli Üretim Belgesi

Yeni normale giriş yapılan süreçte alınan tedbirlerin önemine dikkat çeken Varank, Türk Standartları Enstitüsü ile birlikte üretim tesislerinde alınması gereken önlemleri içeren bir kılavuz hazırladıklarını,  tedbirleri yerine getiren firmalara COVID-19 Güvenli Üretim Kalite Belgesi verdiklerini söyledi. 3 haftada 118 sanayi kuruluşundan başvuru aldıklarını, 10 kuruluşun denetimlerinin olumlu şekilde tamamlandığını belirten Varank, “Güvenli üretimde ilk belgeler Gaziantep, Konya, Bursa ve Malatya’daki işletmelere verildi. Belgeyi alan firmalar TSE logosunu ürünlerinde, belgelerinde ve tabii ki yayımlarında kullanabilecekler. Böylece müşterilerine işletmelerinin kalitesini uzun uzun anlatmalarına gerek kalmayacak. Deniz Ticaret Odası üyeleri de bu sürecin bir parçası olmalı. Sizleri kılavuzda yer alan önlemleri uygulamaya ve işletmelerinizi TSE logosu ile tescillemeye davet ediyorum.” diye konuştu.

Koster Yenileme Projesi

Mustafa Varank, Türkiye’nin koster filosunu güçlendirmek için Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile KOSGEB Kredi Faiz Desteği Yönetmeliğinde değişiklik yaptıklarını, projenin ilk yılında 10 kosteri desteklemeyi ve programın nasıl çalışacağını görmeyi planladıklarını belirterek, şunları söyledi:

“5 yıl süresince her bir gemi için yıllık azami 3 milyon TL kredi finansman desteği vereceğiz. Bankalarla görüşmeyi KOSGEB yapacak. Elbette koster sahipleri de bankalarla görüşebilirler. Koster yapımı için aldığınız krediye KGF kefaleti sağlanması için KOSGEB yine devreye girecek. Elbette gemilerin Türkiye tersanelerinde inşa edilmesini şart koşacağız. Bu gemilerin 3.000 ile 12.000 DWT aralığında olmasını bekliyoruz. Destekten yararlanmak isteyen üyelerinizin kosterin tonajı, muhtemel maliyeti, öz kaynak miktarı, kredi ihtiyacı ve talep edilen kredi finansman desteği tutarını KOSGEB’e iletmesi gerekiyor. Bu bilgiler ışığında en fazla öz kaynak koyan ve en az kredi faiz desteği talep eden ilk 10 koster projesini destekleyip, deniz ticaret filomuzun güçlendirilmesi projesine başlayacağız. Ben, buradan bakan yardımcılarıma ve KOSGEB Başkanımıza tekrar talimatımı yeniliyorum. Bu işi bir an önce neticelendirelim, ilk imzaları atalım, gerçekten sektör bizden bunu bekliyor ve önümüzdeki yeni normalde filomuzun güçlenmesi de önemli bir konu olarak gündeme gelecek.”

“Gemi İnşa Sektörü Öncelikli Gördüğümüz Sektörlerden Bir Tanesi”

Gemi inşa sektörünün, oluşturduğu istihdam ve katma değer açısından öncelikli gördükleri sektörlerden bir tanesi olduğunu belirten Mustafa Varank, “Aslında yatırım teşvik mevzuatında bu durumun yansımaları çok net bir şekilde görünüyor. Örneğin yeni bir ürün olmasına rağmen teşvik belgesi düzenlenebilen tek konu… Başka hiçbir sektör bu ayrıcalığa sahip değil. Ayrıca gemi inşa sektörü yatırım döneminde sigorta primi işveren hissesi desteğinden de faydalanabilen tek sektör. Bugüne kadar bu alanda 22 milyar TL’lik yatırımı teşvik ettik ve 45 bin kişilik istihdamın oluşmasını sağladık. Bununla birlikte tersane, yat inşası ve armatörlük alanlarında da 3 milyar TL’lik yatırım teşviklerimizle hayata geçti.” diye konuştu.

Deniz Teknolojileri, Gemi İnşa ve Yan Sanayisinin Rekabet Gücünün Artırılması

11. Kalkınma Planı’nda deniz teknolojileri, gemi inşa ve yan sanayisinin rekabet gücünü artırmak için Deniz Teknolojileri ve Sanayisi Teknik Komitesi’nin kurulmasına karar verdiklerini, Komitenin Başkanlığını Bakanlıkça yürütüldüğünü belirten Varank, sektörün tamamında Ar-Ge, yenilikçilik ve markalaşma kültürünün daha da gelişmesini istediklerini söyledi.

Teknik Komite aracılığıyla nokta atışı eğitimler düzenleyip, potansiyeli olan firmaların Ar-Ge Merkezi kurmasını teşvik edeceklerini belirten Mustafa Varank, “Sektörde mevcut durumda çok yoğun şekilde ithal ürünler kullanılıyor. Biz sadece maalesef bunların montajını yapar durumdayız. Bu durumu değiştirmeliyiz. Otomotiv yan sanayinde sahip olduğumuz yetkinliğe, gemi yan sanayinde de ulaşabiliriz. Yerli gemi ekipmanlarının tersanelerimiz tarafından kullanılmasını teşvik edeceğiz. Teknik Komitenin ilk toplantısını Şubat ayında düzenledik. İkinci toplantıyı önümüzdeki aylarda yapacağız. Deniz Ticaret Odası’nın, Teknik Komitedeki katkıları ve önerileri bizim için çok değerli.” dedi.

 İç sularda yük ve yolcu taşımacılığı yapan gemilerin elektrikli gemilere dönüştürülmesi

Gelecek dönemde gemi sevk sistemlerinde elektrikli batarya teknolojilerinin yoğun biçimde kullanılacağını da düşündüklerini belirten Bakan Varank, iç sularda yük ve yolcu taşımacılığı yapan gemilerin elektrikli gemilere dönüştürülmesi konusunun Bakanlık koordinatörlüğünde yürütüldüğünü söyledi.

Tam elektrikli gemi çalışmalarında mevzuatı Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın, pilot projeyi İstanbul Şehir Hatları Genel Müdürlüğü’nün, yerli üretim kabiliyetlerinin tespitinin ise Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı takip edildiğini anlatan Varank, firmalarla görüştüklerini, saha incelemesi yaptıklarını, kapsamlı bir rapor oluşturacaklarını ve bu raporu Eylül sonunda tüm paydaşlar ve deniz hattı işleten belediyeler ile paylaşacaklarını bildirdi. .

Yalova’da kurulan Gemi İhtisas Organize Sanayi Bölgesinin faaliyete geçmesinin sektörün dışa bağımlılığını azaltmada önemli bir rol oynayacağını belirten Mustafa Varank, “Yatırımcılar için 3 bin 500 metrekareden 150 bin metrekareye kadar arsa tahsisi imkanı bulunuyor. Bu bölge hem gemi yan sanayinin geleceği, hem de 10 bin kişilik istihdam hacmiyle stratejik bir öneme sahip.  Ancak hala burada bazı belirsizliklerin olduğunu biliyorum. Artık burada da netice almamız, adım atmamız gerek.” diye konuştu.

İMEAK DTO Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran

İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran da yaptığı konuşmada, Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan tarafından imzalanan, “Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin Geliştirilmesi ve Desteklenmesi Amacıyla KOSGEB tarafından uygun koşullarda Finansal Destek Sağlanması Hakkında Karar”ın 3 Nisan 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdiğini hatırlattı. Tamer Kıran, Koster Yenileme Projesinin finansmanı için yapılan bu değişiklik sonrası Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın “bu desteği koster filosunun yenilenmesi için kullandırmak istediklerini” açıklamasının denizcilik sektörünü ve kostercileri çok mutlu ettiğini belirtti.  

Koster Filosu Yenileme Projesi’nin, DTO’nun en önem verdiği projelerinden biri olduğunu belirten Tamer Kıran, “Karadeniz ve Akdeniz içi hizmet veren KOSTER filosunda, sahibi Türk armatörler olan yerli veya yabancı bayrakta çalıştırılan gemi mevcudu 2019 yılı itibarıyla 768 gemi, kapasite olarak da 3,2 milyon DWT civarındadır. Gelişmiş ülkelerde bu tür gemilerin yaş ortalaması 10-15 yıl iken bizim koster filomuzun ortalama yaşı 27’dir. Bu yaş farkı ilerleyen dönemde rekabet gücümüzün korunması noktasında önemli bir tehdit oluşturmaktadır.” dedi.

Yeni çıkan kararın, koster filomuzun yenilenmesi için önemli imkanlar sağladığını belirten Tamer Kıran, kararla, KOSGEB'in faiz desteği limitinin 10 katına yükseltilerek,  yıllık faiz desteği 300 bin liradan 3 milyon liraya çıkarılırken, ayrıca kredi vadesi 48 aydan 60 ay olacak şekilde düzenlendiğini kaydetti.  

Bu projenin, sadece armatörler ve gemi işletmecileri bakımından değil, tersaneler, gemi yan sanayi başta olmak üzere, sektörün hemen her kesimi açısından da büyük yararlar sağlama özelliği taşıdığını belirten Tamer Kıran, bu süreci KOSGEB Finansman Dairesi Başkanlığı ile yürüttüklerini, kredinin kullanılma kriterlerini sektörün görüşünü alarak 5 Mayıs 2020 tarihinde KOSGEB Başkanlığına yazı ile bildirdiklerini anlattı.

Tamer Kıran, denizcilik sektörü adına Sayın Cumhurbaşkanımız başta olmak üzere, Sayın Sanayi ve Teknoloji Bakanımıza, KOSGEB Başkanlığında düzenlemeye emeği geçenlere teşekkür etti.

Denizcilik sektörünün uluslararası bir faaliyet olması nedeniyle küresel düzeydeki uygulama, kural ve düzenlemelere tam uyumunun gerektiğini, bu nedenle teknolojik gelişmelerin çok yakinen takip edilmesi ve uygulamaya geçirilmesinin kaçınılmaz olarak sektörün karşısına çıktığını belirten Tamer Kıran, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank'a hitaben, 'Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü nezdinde, 11. Kalkınma Planında da yer alan Türk Sahipli Deniz Ticaret Filosunun büyütülmesi, güçlendirilmesi ve yeni nesil teknolojilerin kullandırılması için Proje Bazlı Teşvik Sistemi kapsamında yeni projelerle iş birliğimize devam etmek istediğimizi buradan bilgilerinize sunuyorum.' ifadelerini kullandı.

 “Yılın İkinci Yarısında Ekonomik Verilerin Daha İyi Yansımalarını Görmeyi Umuyoruz” 

Salgının başından bu yana Oda üyelerinin bu süreçten mümkün olabilen en az hasarla sıyrılabilmeleri için gece gündüz demeden çalıştıklarını, gelen sıkıntı ve talepleri ilgili bakanlıklara iletmeye, değişen şartları sürekli değerlendirmeye ve aktif hareket etmeye devam ettiklerini belirten Tamer Kıran, “Bildiğiniz gibi bu çalışmalar neticesinde pek çok destek uygulaması Bakanlıklarımız tarafından hayata geçirildi. Bunlardan, Kredi Garanti Fonu’nun kefaleti ve Oda’mızın maddi katkılarıyla Nefes Kredisi Denizbank tarafından hayata geçirilmişti. Bugün itibarıyla 196 üyemizin bu imkandan faydalandığını ve 10 milyon 195 bin TL tutarında kredi kullandığını görüyoruz.” dedi.

Mayıs ayı ile beraber ortaya çıkan verilerin ekonomik aktivitede dipten dönüşün işaretlerini vermeye başladığını kaydeden Tamer Kıran, “Dünyanın birçok ülkesinde de ekonomiyi açma ve kademeli normalleşme çabaları başlamış görünüyor. Yılın ikinci yarısında bu gelişmelerin başta ticaret olmak üzere Türkiye Ekonomisine olumlu yansımalarını da görmeyi bekliyoruz.” diye konuştu.

Gemi Adamlarının Değişim Sorunu

Tamer Kıran, COVID-19 kısıtlamaları, ülkeler arası hava ulaşımının durdurulması nedeniyle çok sayıda deniz insanının aylarca gemilerde çalışmak durumunda kaldığına ve mürettebat değişimleri yapılamadığına dikkat çekti.

Bu sebeple IMO, Dünya Denizcilik Günü için bu senenin temasını "Denizciler Kilit Çalışanlardır” olarak belirlediğini belirten Tamer Kıran, “Bu tema ile gemi insanları ve mürettebat değişimi konularında yaşanan sorunların ortadan kaldırılması ve kolaylaştırılmasına yönelik olarak hükümetlerin girişimlerde bulunmasının teşvik edilmesi amaçlanıyor.   Biz de, her platformda bu sıkıntıyı dile getiriyoruz. Bu sorunu artık çözmeli ve bu insanları evlerine, ailelerine kavuşturmalıyız.” Dedi.

Tamer Kıran, COVID-19 salgını sürecinde ekonomilerin ayakta kalması, toplumsal ihtiyaçların temini ve tedarik zincirinin sürdürülebilirliğinin sağlanması konusunda çok önemli görevler ifa eden deniz insanlarına, takdir, şükran ve teşekkürlerini sundu.   

Toplantının sonunda, İMEAK DTO Meclis Başkanı Salih Zeki Çakır ve Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’a, daha sonra bakanlık makamına gönderilmek üzere bir tablo takdim etti.