İstanbul ve Marmara, Ege, Akdeniz, Karadeniz Bölgeleri (İMEAK) Deniz Ticaret Odası’nın (DTO) Temmuz Ayı Meclis Toplantısı, 8 Temmuz Perşembe günü yapıldı.

Video konferans yönteminin yanı sıra Odamız Meclis Salonu’nda pandemi koşulları önlemleri alınarak kısıtlı sayıda katılımın sağlandığı toplantı, İMEAK DTO Meclis Başkanı Salih Zeki Çakır başkanlığında gerçekleştirildi. Toplantıda, Deniz Ticaret Odası Meclisi’nde 23 yıl kesintisiz görev yapan, Yönetim Kurulunda ise 2013-2018 yılları arasında Başkan Yardımcılığını üstlenen merhum Rıdvan Kartal anısına film gösterimi yapıldı.

İMEAK DTO Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran yaptığı konuşmada, Temmuz ayıyla birlikte yılın ilk yarısının tamamlandığını belirterek, uluslararası kuruluşların tahminlerine göre küresel ekonomide son 80 yılın en hızlı büyümesinin yaşanacağı bir yıl içerisinde bulunduğumuzu, 2021 yılı için küresel büyüme oranının yüzde 5.5-6,0 civarında beklendiğini kaydetti.

Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın açıkladığı gibi öncü göstergelerin Türkiye’de  yılın ikinci yarısında büyüme oranının yüzde 20’ler üzerine çıkabileceğine işaret ettiğini belirten Tamer Kıran, “Bu tablo ülkemiz için yılın genelinde yüzde 7’lere çıkabilecek bir büyümeyi bize gösteriyor.” dedi.

Tamer Kıran, ihracatın büyümeye katkısının güçlenerek devam ettiğini, Haziran’da 19,8 milyar dolar olarak gerçekleşen ihracatın en yüksek aylık ihracat rakamı olduğunu belirterek. tahminlerin yılı toplamda 220 milyar dolar ile tüm zamanların ihracat rekorunu kırarak kapatacağımızı gösterdiğini söyledi.

Büyüme tablosunun oldukça olumlu olmakla birlikte, enflasyon baskısının ekonomimiz üzerinde önemli bir problem oluşturmaya devam ettiğin ibelirten Tamer Kıran, “Bu süreçte kredi talebini kontrol altına almaya yönelik taksitli alışverişler ile ilgi bazı makro tedbirler, dolarizasyonu azaltmak amacıyla TL talebini arttırmayı, döviz talebini düşürmeyi amaçlayan zorunlu karşılık uygulamalarına yönelik bazı adımların atıldığını izliyoruz. Haziran ayı enflasyon rakamlarında da bu durumu net bir şekilde gördük. Haziran’da yıllık bazda TÜFE’de yüzde 17,53, ÜFE’de ise yüzde 42,89 artış gösteren enflasyon rakamları, ÜFE ve TÜFE arasındaki makasın açıldığını ve önümüzdeki döneme ilişkin TÜFE’de yukarı yönlü risklerin artmış olduğunu bize gösterirken, yakaladığımız büyüme ivmesinin devamı için enflasyon ile mücadelenin öncelikli olmasının ne kadar önemli olduğunu bir kere daha görmüş oluyoruz.” diye konuştu.

Denizcilik Piyasaları

Denizcilik piyasalarında, 2021 yılında küresel deniz ticaretinin ton bazında %4,2 artarak 12.02 milyar tona ulaşmasının beklendiğini belirten Tamer Kıran, şunları söyledi: 

“2020 yılında % 1,5 daralarak 5 milyar 167 milyon tona düşen toplam küresel dökme yük ticaretinin, 2021 yılında ton bazında % 3,7 artarak 5 milyar 356 milyon tona ulaşması beklenmektedir.  Dökmeyük piyasasında, liman sıkışıklığı gibi aksamalardan kaynaklı olarak navlunlar, Haziran ortasında 11 yılın en yüksek seviyelerine ulaşmıştır.  Konteyner tarafında da talep artışının devamı, liman sıkışıklıkları ve lojistik yetersizlikler gibi faktörler nedeniyle navlunlar ve gemi kiralamaları rekor seviyelerde seyretmektedir. Önümüzdeki sürece ilişkin beklentiler de, talebin arza göre birçok segmentte daha hızlı bir gelişme göstermeye devam edeceği yönündedir.”

Tamer Kıran, limanlarımızda, 2020 yılı Ocak-Mayıs döneminde 205 milyon 150 bin ton olarak elleçlenen yük miktarının, 2021 yılının aynı döneminde 212 milyon 415 bin ton olduğunu, böylelikle, Ocak - Mayıs 2021 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla elleçlenen yük miktarının %3,5 arttığını kaydetti.

Denizcilik Sektörünün Öncelikli 7 Konusu

Geçen hafta Çarşamba günü, TOBB Ticaret ve Sanayi Odaları, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Ticaret Borsaları ve Deniz Ticaret Odaları Müşterek Konsey Toplantısını, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan'ın katılımıyla gerçekleştirdiklerini belirten Tamer Kıran, toplantıda sektörümüzde öncelikli olarak gördüğümüz 7 konuyu dikkate sunduğunu belirterek, “Tonaj Harcı Takip Kütüğü Kanun Taslağının Yasalaşması, 2581 Sayılı Kanun uygulamasında KDV ve ÖTV Kanunları açısından yaşadığımız sorunun çözülmesi, Koster Filosu Yenileme Projesinin hayata geçirilmesi için banka kredisi desteği, pandemi nedeniyle Yunan adalarına sefer yapamayan yolcu gemileri ve feribotlara mali destek sağlanması, Turizm Bakanlığından İşletme Belgeli Yatak Kapasiteli Ticari Yatların İşletmelerinde ve Denizyolu Yolcu taşımacılığında KDV’nin kalıcı olarak yüzde 8 olarak uygulanması, denizcilik sektörü için bir ihtisas bankasının görevlendirilmesi ihtiyacı konularındaki beklenti ve taleplerimizi ilettim.” dedi.   

Marmara’da Müsilaj Sorunu

Mayıs ayından itibaren kamuoyunun gündemine gelmeye başlayan Marmara Denizi’ndeki müsilaj sorununu yakinen takip ettiklerini belirten Tamer Kıran, kirliliğe ivedilikle çözüm bulunması için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un koordinasyonunda çalışmalar başlatıldığını, bu çerçevede, Cumhurbaşkanlığı genelgesiyle “Marmara Denizi Eylem Planı Koordinasyon Kurulu” kurulduğunu kaydetti.  

İMEAK Deniz Ticaret Odası Başkanı olarak kendisinin yer aldığı kurulda, Başkan Yardımcısı Şadan Kaptanoğlu’nun TURMEPA’yı temsilen, Türkiye Gemi İnşa Sanayicileri Birliği (GİSBİR) Başkanı Murat Kıran’ın ise, gemi inşa sanayini temsilen üye bulunduğunu belirten Tamer Kıran, ilk toplantıyı Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’un başkanlığında,  Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde, 15 Haziran Salı günü yaptıklarını söyledi.

Tamer Kıran, “Yaklaşık 1 aylık süreçte yapılan çalışmalar sonucunda Marmara Denizi'nde gözle görülebilir bir iyileşme elde edildiğini söylemek mümkün… Ancak tehlikenin tamamen ortadan kalkması için önümüzdeki yıllarda da devam edecek uzun soluklu bir çalışma gerekiyor. Bu çerçevede geçen ayki Meclis toplantımıza konuk olan Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı’nın da dikkat çektiği gibi Marmara Denizine verilen yüksek azot ve fosfor seviyelerinin aşağıya çekilmesi büyük önem arz ediyor. Geldiğimiz noktada, tüm kurumlarımız konuyu yakından takip etmekte, alınan kararlar titizlikle uygulanmaktadır. Sorunun çözümü için Oda olarak aktif rol aldığımızı ve elimizden gelen her türlü katkıyı sağlamaya hazır olduğumuzu belirtmek isterim.” diye konuştu. 

TÜDEV Genel Kurulu

Pandemi nedeniyle uzun bir süredir yapamadıkları Türk Deniz Eğitim Vakfı 2019 yılı olağan genel kurulu ile 2020 yılı olağan seçimli genel kurulunu Piri Reis Üniversitesi Deniz Kampüsü Konferans Salonu’nda, 16 Haziran Çarşamba günü gerçekleştirdiklerini belirten Tamer Kıran, toplantıda Vakıf senedi değişikliğinin de gerçekleştirildiğini hatırlattı.  

Denizcilik kamuoyunu uzun süredir meşgul eden Vakıf Senedi değişikliğiyle Vakfın yürütme organı olan Yönetim Kurulu’nda, Deniz Ticaret Odası’nın kontrolünü daha da güçlendirdiklerini belirten Tamer Kıran, değişiklikler hakkında bilgi verdi

Tamer Kıran, “Bu değişikliklerle, DTO ile TÜDEV arasında zaten var olan yakın bağ bir kez daha vurgulanmış ve daha da kuvvetlendirilmiştir. Seçim taahhütlerimiz arasında en önemli hususlardan biri olan bu değişikliklerin tam bir mutabakat ve oybirliğiyle hayata geçirilmesine vesile olan TÜDEV Mütevelli Heyetinin tüm üyelerine canı gönülden tebrik ve teşekkürlerimi bir kez daha ifade etmek istiyorum.” dedi. 

1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramı

1 Temmuz’da, 1926 yılında çıkarılan 815 sayılı kanun ile Türk bayraklı gemiler ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına kabotaj imtiyazı tanınmasının yıldönümünü kutladıklarını belirten Tamer Kıran, Kabotaj Kanunu ile sadece bağımsızlığımız ve denizlerimizdeki hükümranlık haklarımız için değil, aynı zamanda denizciliğimizin hızla gelişmesi için de çok önemli adımlar atıldığını kaydetti.

Tamer Kıran, “Denizci ülkemiz için gelinen dikkate değer seviye ile yetinmemeliyiz. Ülkemizin yer aldığı coğrafyadaki stratejik konumu, genç nüfusu, denizcilik tecrübesi ve bilgi altyapısı ve tüm avantajlarından faydalanılarak dünya deniz taşımacılığındaki payımızın artırılması, geleceğimiz yönünden büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, denizcilik sektörünün desteklenip geliştirilmesi, deniz ticaret filomuzun rekabet gücünün artırılması gerekmektedir.” diye konuştu.

Bu yıl kutlamalar çerçevesinde Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı öncülüğünde ilk kez Tersane İstanbul’da düzenlenen ve bundan sonraki yıllarda gelenekselleşmesi planlanan, “Türkiye Denizcilik Zirvesi”ni ilgiyle takip ettiklerini belirten Tamer Kıran, 3 gün boyunca süren Zirve’de, çeşitli konularda fevkalade yararlı ve bilgilendirici oturumlar gerçekleştirildiğini söyledi. 

Merhum Rıdvan Kartal’ı Anma

Haziran ayında maalesef, sektöre, özellikle TÜDEV ve Piri Reis Üniversitesi’nin bugünlere gelmesinde çok büyük emekleri olan Rıdvan Kartal’ın vefatının çok derin üzüntüsünü yaşadıklarını belirten Tamer Kıran, duygularını şu sözlerle dile getirdi:

“Bulunduğu mevkilere çalışarak ve hak ederek gelen, tecrübesi, çalışkanlığı, tevazu ve ileri görüşlülüğü ile çok değerli hizmetlerde bulunmuş bir insandı. Tekrar söylemek istiyorum; Türk Deniz Eğitim Vakfı (TÜDEV) ve Piri Reis Üniversitesi’ne çok büyük emekleri geçmiştir. Bugün o binaların her tuğlasında, her taşında emeği vardır. Bütün bu hizmetleri yaparken, sahip olduğu erdemler nedeniyle ‘güzel insan’ ifadesini hak eden nadir insanlardan biriydi. Uzun yıllar tanışmaktan ve dostluk yapmaktan çok keyif aldığım, buna mukabil de çok açık ve net söylüyorum hiçbir hatasını görmediğim bir ağabeyimdi. Çok erken kaybettik, çok üzgünüm. Merhuma Allah’tan rahmet, kederli ailesi, yakınları ve tüm denizcilik camiasına sabır ve başsağlığı diliyorum.”   

Temmuz ayında 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü’nün 5. yıl dönümüne idrak edileceğini, ardından Kurban Bayramının kutlanacağını hatırlatan Tamer Kıran, 15 Temmuz’un yıldönümünde,  hain darbe girişimine karşı dimdik duran, vatanı ve bayrağı uğruna canını feda eden tüm şehitlerimizi rahmet ve minnetle andığını, gazilerimize şükranlarını sunduğunu söyledi.  

Tamer Kıran, Kurban Bayramını kutlarken de, bayramın milletimize, insanlarımıza mutluluk ve huzur getirmesi temennisiyle, sağlık ve afiyet içinde nice bayramlara erişme dileğinde bulundu.

Toplantıda, Piri Reis Üniversitesi (PRÜ) Rektörü Prof. Dr. Oral Erdoğan ”Dünya Ekonomisi ve Denizcilik Piyasalarında Gelişmeler”,  Gemi Brokerleri Derneği Başkanı Semih Dinçel de “navlun piyasaları” konularında birer sunum yaptılar.