İstanbul ve Marmara, Ege, Akdeniz, Karadeniz Bölgeleri (İMEAK) Deniz Ticaret Odası’nın (DTO) Mayıs ayı Meclis Toplantısı ve 6. Müşterek Meslek Komiteleri Toplantısı, 9 Mayıs 2025 Cuma günü, Tuzla’da Piri Reis Üniversitesi (PRÜ) Deniz Kampüsünde yapıldı.

Rıdvan Kartal Konferans Salonu’nda, İMEAK DTO Meclis Başkanı Başaran Bayrak’ın başkanlık yaptığı Meclis toplantısında, gündemdeki maddeler görüşüldü.

Toplantıda, çalışma düzenini daha etkin ve verimli hale getirmek amacıyla her ay yapılmakta olan Merkez ve Şube Meclis toplantılarının tarihlerinin değiştirilmesi hususu oybirliğiyle kabul edildi. Buna göre, Haziran ayı itibarıyla Şubelerin olağan meclislerinin her ayın 2. veya 3. haftası, Merkez Meclis toplantısının ise her ayın son haftası perşembe günü yapılması kararlaştırıldı.

İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran yaptığı konuşmada, 23 Nisan’da, Marmara Denizi’nde meydana gelen, başta İstanbul olmak üzere çevre illerden de kuvvetle hissedilen depreme dikkat çekti.

İstanbul’un tek başına, Türkiye sanayisine yaptığı katkıya ve olmasını hiç istemediğimiz bu depremin gerçekleşmesi halinde ülkemizin geleceği için yaratacağı kritik etkiye dikkat çeken Tamer Kıran, “Artık İstanbul’un deprem gerçekliğinin ve yaratacağı önemli sonuçların farkında olarak, hiç vakit kaybetmeden devletimiz, yerel yönetimlerimizle birlikte hazırlıklarımızı süratle tamamlamamızın önemini bir kere daha vurgulamak istiyorum” diye konuştu.

Küresel Belirsizlik En Yüksek Noktaya Çıktı

Ekonomik değerlendirmelerde de bulunan Tamer Kıran, yakın geçmişte yaşanan pandemiden sonra küresel ekonomide belirsizliğin en yüksek noktaya çıktığı bir ayın geride bırakıldığını kaydetti.

Tamer Kıran, Trump’ın, “ABD’nin gerçek kurtuluş günü” olarak nitelendirdiği 2 Nisan tarihinde, mütekabiliyete dayanan vergileri açıklaması ile had safhaya ulaşan belirsizlik ve finansal piyasalarda kötümserliğin, karşısına aldığı birçok ülkenin aynı dozda misillemeye geçmesi ile şekil değiştirmeye başladığını belirtti.

ABD borsalarında yaşanan çöküş ve tahvil faizlerinin fırlamasının Trump’ı geri adım atmak zorunda bıraktığını ve mütekabiliyete dayanan vergileri en az 90 gün ertelediğini duyurduğunu kaydeden Tamer Kıran, “Yaşanan gelişmelerden ekonomisi en olumsuz etkilenmeye başlayanlar da ABD ve Çin görünüyor. Nisan ayı ortalarında yayınlanan IMF’nin küresel ekonomik görünüm raporunda, son gelişmelere bağlı olarak küresel büyüme tahmininin, % 0.5’lik bir aşağı yönlü revizyonla %3.3’ten, %2.8’e indiğini gördük” dedi.

Ülkemizde de dışarıda yaşanan şok gelişmelerin makro dengeler üzerindeki ilk sinyalleri almaya başladıklarını belirten Tamer Kıran, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayınladığı eğilim anketlerinin ana sektörlerde güven kaybının görece güçlü olduğunu ortaya koyduğunu ifade ederek, “Örneğin hizmet sektörü güven endeksi Nisan ayında bir önceki aya göre %4,3 düşerek 109,5 seviyesine geriledi. Ekonomimizin %60’ından fazlasını oluşturan hizmet sektörünün mevsimsel faktörlerle güçlenmesi gereken bir dönemde yavaşlama sinyallerini arttırması büyüme üzerine baskının devam edeceğine de işaret ediyor.” diye konuştu.

Hafta başında yayınlanan enflasyon verilerine göre, Nisan ayında TÜFE’nin aylık bazda % 3, yıllık bazda % 37,86 artış gösterdiğini hatırlatan Tamer Kıran, sektörel farklılaşma olmakla birlikte yıllık enflasyonun gerilemesini önemli ve olumlu bir gelişme olarak değerlendirdiklerini belirtti.

Denizyolu Taşımacılığı Olumsuzluklardan Payına Düşeni Alıyor

Küresel denizyolu taşımacılığının da tüm bu olumsuz gelişmelerden payına düşeni aldığını belirten Tamer Kıran, 2025 yılında %1,4 artışla 12,8 milyar tona yükselme beklentisinin, yerini daralma beklentisine bıraktığını belirterek, şunları söyledi:

“Artık yeni projeksiyonlarda; ABD ve ticaret ortakları arasındaki tarife belirsizliklerinin süreceği ve ABD-Çin anlaşmasının uzun vadede ancak ticarete daha az zarar veren bir seviyede gerçekleşeceği varsayımıyla denizyolu taşımacılığının yıllık %0,1 azalış ile 12,6 milyar ton olarak gerçekleşeceği tahmin ediliyor. Tarife anlaşmalarının daha yavaş ilerlediği ve küresel finansal piyasalarda baskıların olduğu kötümser bir durumda ise denizyolu taşımacılığındaki daralmanın %2'den fazla olabileceği öngörülüyor. Baltık Kuru Yük Endeksi’nde ise 31 Mart – 30 Nisan tarihleri arasında azalış %12,9 seviyesinde gerçekleşti. Endeks, 30 Nisan 2025’te, 1.386 seviyesinde gerçekleşirken, pandemi öncesi 2019 yılı ortalama 1.353 olan seviyeye yaklaştı. Bu rakamlardan da görüleceği üzere küresel deniz ticaretinde de işlerin iyi gitmediğini rahatlıkla söyleyebiliriz.”

Denizcilik Sektörünü Yakından İlgilendiren Uluslararası Gelişmeler

Denizcilik sektörünü yakından ilgilendiren uluslararası gelişmeler konusunda da bilgi veren Tamer Kıran, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Ticaret Temsilciliği’nin (USTR), Çin'in denizcilik, lojistik ve gemi inşa sektörlerindeki nüfuzuna karşı almayı öngördüğü tedbirleri 17 Nisan tarihinde yayımladığını kaydetti.

ABD’nin uygulamayı planladığı tedbirler hakkında bilgi veren Tamer Kıran, son gelişmeler üzerine Oda Yönetim Kurulu kararıyla, ABD’nin, küresel deniz taşımacılığı ve dünya ticaretinin yanı sıra Türk denizcilik sektörünü de yakından ilgilendirecek politika ve eylemlerini yakından takip etmek ve değerlendirme çalışmaları yapmak üzere bir Çalışma Grubu’nu kurduklarını bildirdi.

Tamer Kıran, ayrıca Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) Deniz Çevresini Koruma Komitesi’nin, 7-11 Nisan tarihleri arasında Londra’da düzenlenen 83’üncü Dönem Toplantısı’nda (MEPC 83) alınan kararlar ile Akdeniz'in, 1 Mayıs 2025 tarihinden itibaren Emisyon Kontrol Alanı olarak belirlenmesi neticesinde gemilerin kükürt içeriği %0,1’i geçmeyen yakıt veya Egzoz Gazı Temizleme Sistemi (Scrubber) kullanması yükümlülükleri hakkında bilgi verdi.

Meclis toplantısında Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, “Türkiye ve Dünya Ekonomisi; Göstergeler ve Gelişmeler” konulu sunum yaptı.

Müşterek Meslek Komiteleri Toplantısı

Meclis Toplantısının ardından 2022-2026 Çalışma Dönemi 6. Müşterek Meslek Komiteleri Toplantısı’na geçildi.

Tamer Kıran’ın başkanlık ettiği toplantıya, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (UAB) Denizcilik Genel Müdürü Ünal Baylan, Tersaneler ve Kıyı Yapıları Genel Müdürü Salih Tan, Kıyı Emniyeti Genel Müdürü Mustafa Bankaoğlu katıldı.

Toplantıda, Oda Şube Başkanları, Müşterek Meslek Komiteleri Başkanları ve Üyeleri söz alarak sorunlarını dile getirdi, Bakanlık Genel Müdürleri de notlarını alırken, üyelere de yanıt verdi.