​

Tradewinds dergisinden Türkçeye çevrilen aşağıdaki mektup, derginin yazarlarından Adam Corbett'in 31 Temmuz 2015 tarihinde dergiye yazdığı boksit yüklerinin sıvılaşma tehlikesi hakkındaki makalesine karşı cevap olarak, Birketts Hukuk Şirketi ortaklarından Nicholas Woo tarafından derginin 14 ağustos 2015 tarihli baskısında yayınlanmıştır. 

 İlgi: TradeWinds'in 31 Temmuz 2015 tarihli baskısı, sayfa 31 ve 10

'Ticari Kuruluş, boksit yüklerinin test edilmesi için girişimde bulunulması çağrısını yapıyor' 'Sıvılaşmanın neden olduğu üzücü kayıplar, yüklerin daha sıkı kontrolüyle önlenmelidir'

Sayın Editör,

Bu mektubu, Singapur'da yerleşik, dünyanın en büyük boksit taşıyıcılarından biri olan ve daha önce Endonezya'dan ve halen Avustralya, Malezya ve çeşitli Batı Afrika ülkelerinden düzenli olarak yükleme yapan "Winning International Group" adına yazıyoruz.

Mektup, Adam Corbett'in yukarıda alıntılanan (sayfa 31'deki) makalesine, özellikle "56,000 dwt'luk Bulk Jupiter'in (inşa yılı 2006) boksit taşırken zayi olması dolayısıyla, boksit yükünün sıvılaşması geçtiğimiz yıl ciddi kayıplarla sonuçlandı" ifadesine cevap niteliğindedir.

Sizlerin de bileceği üzere, Bulk Jupiter'in batmasına ilişkin neden ve sorumluların bulunması için adli kovuşturma devam etmektedir. Kovuşturmada, bahsi geçen konularla ilgili henüz herhangi bir karara varılmamıştır. Geminin batış sebebi hususunda, halen geniş kapsamlı inceleme ve analizler yapılmaktadır. Ancak, işlemler özel ve gizli yürütülecektir. Geminin batmasına, yüklü boksit kargosunun neden olduğu gibi bir sonuca varmak, hatta kargonun sıvılaşma kabiliyetinin olup olmadığını söyleyebilmek için henüz çok erkendir. Geminin talihsiz akıbetini çok sayıda başka faktörler etkilemiş olabilir.

Makale, sıvılaşmaya eğilimli olmadığı için boksitin Uluslararası Deniz Katı Dökme Yükleri Kodu'nda (International Maritime Solid Bulk Cargoes - IMSBC) Kategori C olarak sınıflandırıldığını yazarak doğru bir bilgi veriyor. Fakat, makalenizin atladığı bir nokta var: Kod tarafından yapılan sınıflandırmalar, kargonun bileşiminden ziyade onun nasıl tepki verdiğini dikkate alır. "Birçok" boksit yüklerinin Kategori A'daki bir yüke daha yakın olduğunu söylemek hatalı olacaktır. Boksitin pek çok çeşidi vardır ve söz konusu sınıflandırmaların ayrıntılı olmadığı ve yalnızca yol gösterme amaçlı kullanılacağı anılan Kod'da vurgulanmaktadır. (Madde 1.2.1)

Malezya boksiti ile ilgili olarak, Malezya Denizcilik Departmanı'nın kayıtlarına göre Kuantan'dan her ay iki milyon ton civarında boksit sevk edilmekte olup, bu sevkiyatın herhangi birinde sıvılaşma meydana geldiğine dair bir bilgi şu ana kadar elimize ulaşmış değildir. Winning Şirketi, 2013 ve 2014 yıllarında çeşitli yükleme limanlarından 740 gemiyle yaklaşık 60 milyon ton boksit taşımıştır. Bulk Jupiter dışında, bu gemilerin hepsi boşaltma limanlarına güvenli bir şekilde varmıştır. Winning, kendilerinin yüklediği boksit taşıyan başka bir gemide Bulk Jupiter benzeri bir vaka yaşandığını kaydetmemiştir. Doğrusunu söylemek gerekirse, boksit yükü sıvılaşmasının sebep olarak gösterildiği veya bunun kanıtlandığı herhangi bir deniz kazası Winning Şirketi'nin kayıtlarında yoktur. 

Bay Corbett'in makalesinde, Intercargo'nun, IMSBC Kod tanımlamasıyla örtüşmeyen boksit kargosunun sıvılaşma özellikleriyle ilgili olarak testten geçirilmesini önermesi ve bu özellikler görüldüğü takdirde "taşınabilir nem içeriği"nin test edilmesi gerektiği savunulmaktadır. Bay Corbett'in, Kod'daki Madde 1.7.12'de belirtilen Taşınabilir Nem Limitini (Transportable Moisture Limit - TML) mi kast ettiğini merak ediyoruz. Şayet durum buysa, taşınabilir nem limiti için doğrudan bir "test" söz konusu değildir. Limitten kasıt, Akışkanlık Tablosu veya Sızma testleri kullanarak kargonun Akışkan Nem Noktasının %90'ındaki ölçümlerden elde edilen bir rakamdır veya Proctor/Fagerberg test yöntemine göre %70 doyma derecesinde ölçülen nem içeriğidir. Derginin onuncu sayfasındaki makalede bu üç test yöntemine değinilmektedir. Öte yandan, Sigorta (P&I) Kulüpleri Uluslararası Grubu tarafından, Londra'daki Imperial College'dan atanan teknik değerlendirme uzmanlarına göre, "bu testlerin hiç biri katı dökme yüklerin sıvılaşma potansiyelini doğrudan ölçmez. Testler, bir yükü oluşturan temel malzeme bileşenlerini… veya sıvılaşma potansiyelini etkileyebilen sistem değişkenlerini dikkate almamaktadır." Bu nedenle, söz konusu testlerin sıvılaşma potansiyelini ne kadar ölçebildiği tartışmaya açıktır.

Winning Şirketi, Uluslararası Denizcilik Örgütü'nün (IMO) alt komitesine, boksit taşınması ve özellikle sıvılaşmaya ilişkin öne sürülen tehlikelerin daha doğru anlaşılmasına yönelik kendi tekliflerini sunma niyetindedir. Ancak Winning, boksitin daha güvenli taşınmasına yardım edebilecek her türlü öneriye de tam destek sağlamaktadır. 

Batan gemiler ve denizlerde kaybedilen hayatlar hakkında elimize ulaşan raporlar üzücü ve sıkıntı verici olmakla birlikte, kayıpları önlemek için aceleci davranarak bu vakaların gerçek sebep ve sorumlularının yanlış saptanmaması önemlidir.