• Anasayfa
  • |
  • Denizlerde Plastik Atıkları İle Mücade Edilmesi

Denizlerde Plastik Atıkları İle Mücade Edilmesi

Kuzey yarıkürede denize çöp atılması problemi görmezden gelemeyecek boyutlara varmıştır. En seçkin ve bakımlı tatil köylerinde bile kumsalların temiz olmasının tek sebebi, yerel idarelerin ve işletmelerin tatil sezonu başlamadan yaptığı temizlik çalışmalarıdır. Bahse konu çöplerin büyük bölümü, hayatımızın önemli bir parçası haline gelmiş ancak atıldığı zaman doğada zararsız olarak çözülmesi imkânsız olan plastikten meydana gelmektedir. Geçmişte deniz kirliliğinin sorumluluğu denizcilik sektörüne yüklenirken, günümüzde olay farklı bir boyuta gelmiştir. Denizcilik sektörü denize çöp atılması konusundaki herhangi bir tutuma karşı kendi öz denetimini MARPOL Ek V ile etkin bir şekilde uygulamaktadır. Ancak maalesef denizcilik sektörünün dışında dünya denizlerini plastik atıklardan koruyacak benzer bir uygulama bulunmamaktadır. Okyanus bilimcilere göre durum her geçen gün daha da kötüleşmekte, büyük okyanus akıntıları arasındaki bölgelerde oluşan devasa çöp birikintileri dehşet verici boyutlara ulaşmıştır. Bunu haricinde yoğun yerleşim olan sahil bölgelerinde ise deniz dibinde yoğun bir çöp tabakasına rastlanmaktadır. Biyologlar tarafından incelenen balık ve deniz canlılarının vücutlarında plastik kaynaklı maddelere rastlanmış olup, bu maddelerin deniz ürünü tüketimi yoluyla insanlara da geçtiği belirtilmektedir. Denizcilik eğitim ve öğretimi konusunda faaliyet gösteren GlobalMET Organizasyonunda görev alan Jai ACHARY söz konusu çöp problemi ile büyük çoğunlukla MARPOL ve Denizcilik Sektörünün mücadele ettiğini belirtmiştir. Bunun yanı sıra, kullanıldıktan sonra denize atılan eski balık ağlarının deniz canlılarını atıldıktan yıllar sonra bile öldürebildiğine değinen Bay ACHARY, Endonezya açıklarında yapılan bir araştırmada km2 başına yaklaşık 700.000 gözle görülebilir plastik çöpe rastlandığını belirtmiştir. Avrupa, ABD ve Karayıp gibi yüksek kıyı nüfusu olan bölgelerde benzer şekilde kirliliğe sahiptir. Ayrıca mikroskobik boyutlardaki plastik partiküllerinin miktarının tespitine Birleşmiş Milletler Çevre Programında yeni olacak başlanmıştır. Anılan plastik atıkların çoğunluğu kara kaynaklı olup, bu konuda önlemler aran çok az kurum bulunmaktadır. Bazı ülkeler plastik geri dönüşümü sağlamak üzere gerekli makine ve cihazların alınması gibi bazı adımlar atmaktadır. Fakat bu süreç yavaş ilerlemekte ve bu sürede plastik atıklar denize atılmaktadır. Her ne kadar sahil bölgelerinde yerel temizleme çabaları olmasına rağmen bu girişimler küresel boyutlu problemi çözmek için yetersiz kalmaktadır.