​

2015 yılı küresel GSYH (Gayri safi yurtiçi hasıla)'nin son beş yıla göre oldukça düşük seviyelerde büyüme kaydettiğine tanık olduk. Bunun başlıca sebebi, yükselen piyasalar ile gelişen ekonomilerin büyüme çabaları ve bunlar içinde de özellikle Çin'in ekonomi odaklı girişim ve yönelimleri oldu.

BIMCO tarafında yeni yılın daha iyi ekonomik koşul ve gelişmelerle geleceğine dair umutlar gittikçe azalırken, denizcilik sektörü de çetin geçecek bir yıla hazır olmalı. Çin, geleceğe yönelik büyüme planlarını ve izleyeceği yolu yeniden düzenlerken, denizcilik sektörü de deniz ticaretine yönelik talepleriyle son zamanların en büyük aktörlerinden birinin desteğini kısmen de olsa kaybetme durumuyla karşı karşıyadır.

Bunun anlamı nedir?

Özellikle Avrupa ve Japonya, 2016'yı olumlu anlamda sürprizlerle karşılayacak gibi duruyor. Avrupa Merkez Bankası ile Japonya Merkez Bankası, herkesin ihtiyacı olan sürdürülebilir ekonomik iyileşmeyi sağlamak için ekonomilerini geliştirmenin yollarını arıyor.

ABD'de işsizlik oranlarının düşük, GSYH'nin yüksek olmasından dolayı faiz oranları artabileceğinden, fiyatlarda da yükseliş gözlemlenebilir. Öbür yandan, bu durumun sonucu olarak küresel yatırımlarda ve tüketimde bir miktar "sakinleşme" olabilir.

Çin piyasasındaki güçlerin öngörülemez yapısı ise endişelere sebep oluyor. Çin'in yatırım odaklı bir yapıdan tüketici odaklı bir yapıya yönelerek ekonomisini yeniden dengeye oturtması, ekonomik büyümeyi de yavaşlatacaktır. Aslında böyle bir yönelişin zamanı çoktan gelmişti ve bunun çok daha sürdürülebilir olacağı dikkate alınırsa, gelecekteki deniz ticareti taleplerinde daha istikrarlı bir büyüme düzeyi yakalanabileceği söylenebilir.

• Kuru dökme yük piyasası: Gittikçe azalan talep, arz tarafını zora soktu

Baltık Kuru Yük Endeksi, tüm zamanların en düşük rakamı olarak kasım ayının sonunda 498'i gördü. 2015'in büyük kısmında, gemilerin çoğunluğu OPEX seviyelerinin altında ticaret yaptığı için birçok şirket finansal kayıplar yaşadı.

BIMCO, 2016 yılı için arz tarafının %2 civarında büyüyeceğini ve ıskartaya çıkarma işlemlerinin daha önce kaydedilmemiş bir düzeye ulaşarak buna yardımcı olacağını tahmin etmektedir. Talep tarafında ise büyümenin aynı seviyede kalacağı öngörülmektedir.

• Tanker: Fırtına sonrası daha sakin bir yıl geliyor

Ham petrol ve petrol ürünleri tanker piyasalarının navlun trendleri,  2015 boyunca normalin hayli üzerinde seyretti.

2015'te hatırı sayılır düzeyde petrol stoklanması, tankerlere yönelik talep artışını bu sene bir miktar yavaşlatabilir.

Ayrıca BIMCO'nun tahminlerine göre, piyasadaki payını yeniden kazanmaya çalışan İran, Avrupa ve Asya pazarlarının tedarikçisi konumundaki komşu ülkelerin ve Batı Afrikalı rakiplerinin yerini almaya çalışacaktır. 

Talep tarafı 2015'teki yüksek seviyelere bir daha çıkmayacağı için navlun oranlarını aşağı çeken bir baskı oluşması kuvvetle muhtemeldir. 

BIMCO, 2016 yılı petrol ürünleri tankerleri için ise talep büyümesinin 2015'teki gibi %5.5 olacağını öngörmektedir.

• Konteyner: Piyasa dinamiklerini canlandırmak için ana ticaret yollarında büyümeye ihtiyaç var

Konteyner taşımacılığı tarafındaki büyümenin üç yılın en düşük rakamlarını kaydetmesine karşın, arz tarafının dört yılın en yüksek rakamlarını görmesi ciddi bir dengesizliğe sebep oldu.

Avrupa'dan gelen talepleri artırmak için Euro'nun Çin Yuanı'na karşı güçlenmesi ve perakendecilerin yeniden stok yapmaya başlaması elzem görünüyor.

2015'te yeni gemi kapasitesinin piyasaya girdiği dikkate alınırsa, 2016'da konteyner girişlerinin  %3.5 gibi daha düşük rakamlarda olacağı söylenebilir. Diğer bir ifadeyle, konteyner taşımacılığını çetin piyasa koşullarının hüküm süreceği başka bir yıl daha bekliyor.

Kaynak: 4 Ocak 2016 tarihli BIMCO haberi.